Omdat mensen vanwege de coronamaatregelen meer thuis zijn, hebben ze ook meer behoefte aan het gezelschap en de liefde van een huisdier. Dierenasiels, fokkers en andere handelaren verkopen de afgelopen weken veel meer honden dan voorheen. Honden zijn hele leuke huisdieren die veel gezelschap en structuur aan je leven kunnen bieden. Maar het kopen van een hond (of een ander huisdier) betekent ook dat je een grote verantwoordelijkheid op je neemt. Het hebben van een hond kost energie, aandacht en geld. Niet alleen nu, maar gedurende hele leven van het dier. Een hond (of ander huisdier) mag nooit een impulsaankoop zijn, ook niet in coronatijd.
Als je goed hebt nagedacht en toch besluit een hond te gaan kopen, denk er dan ook goed over na waar je je hond koopt. Bij de handel en fokkerij van honden vinden namelijk nog steeds veel misstanden plaats. Geïmporteerde honden of honden van illegale fokkers of handelaren hebben bijvoorbeeld niet de juiste vaccinaties, zijn niet gechipt en geregistreerd, kunnen te jong zijn, zijn niet goed gesocialiseerd of zijn tijdens hun korte leven slecht behandeld. Ook is de herkomst van de dieren niet altijd duidelijk.
Inspecteurs van de NVWA treden samen met de collega’s van de Landelijke Inspectie Dierenbescherming (LID) en de politie op tegen illegale hondenhandel. Maar zo lang het illegale handelaren lukt hun – vaak jonge – honden te verkopen zal illegale hondenhandel blijven bestaan. Toekomstige hondeneigenaren kunnen daarom ook veel doen om misstanden te voorkomen:
Als je ondanks alles toch slachtoffer bent van illegale hondenhandel of als consument, dierenarts of ander professional informatie hebt over zaken die niet in de haak zijn, dan kun je dit melden bij de NVWA. Onze inspecteurs beoordelen alle klachten en meldingen over handelaren in gezelschapsdieren (en dus ook alle klachten en meldingen over honden). Het is daarbij belangrijk dat de melding voldoende informatie en aanknopingspunten bevat. Dus een goede omschrijving, als het kan met foto’s of filmmateriaal en informatie over de fokker/handelaar. Als onze inspecteurs risico’s zien voor dierenwelzijn of voor andere overtredingen, dan volgt een fysieke of administratieve inspectie.
Bij de NVWA houden verschillende inspecteurs zich bezig met het toezicht op hondenhandel. Het aantal inspecteurs verdubbelt de komende tijd van 5 FTE in 2019 naar 10 FTE in 2020. Maar ook met een verdubbeling van het aantal inspecteurs kunnen we natuurlijk niet alle fokkers en handelaren in Nederland continu controleren. Daarom houdt de NVWA ‘risicogericht toezicht’. Risicogericht toezicht betekent dat we vooral daar inspecties uitvoeren waar we (op basis van meldingen, gegevens uit eerdere inspecties en risico-inventarisaties) de kans op overtreding van de regels voor de handel in gezelschapsdieren het grootst achten. Ongeveer 30% van de meldingen over illegale hondenhandel leidt tot directe actie. Meldingen die niet direct worden opgepikt worden wel geregistreerd en bewaard. Als we bijvoorbeeld op en later moment meer meldingen over een bepaalde fokker krijgen, kunnen we ook die eerdere meldingen betrekken bij ons onderzoek.
Het grootste risico bij illegale hondenhandel is de import van niet of niet goed gevaccineerde (vaak jonge) honden uit landen waar rabiës (hondsdolheid) voorkomt. Rabiës (hondsdolheid) is een dodelijke infectieziekte die onder andere voorkomt bij honden en katten. Rabiës komt niet voor in Nederland, maar komt nog wel voor in Oost Europa. Het virus kan behalve honden ook andere zoogdieren besmetten, inclusief de mens. Zonder tijdige behandeling verloopt hondsdolheid eigenlijk altijd dodelijk. Bij de NVWA zetten we daarom het grootste deel van onze capaciteit in voor het opvolgen van meldingen van importen van niet of niet goed gevaccineerde pups uit landen met een hoog rabiës-risico. Een hond moet 15 weken oud zijn voordat deze geïmporteerd mag worden. Daarnaast moet een hond vergezeld zijn van een gezondheidscertificaat waarin een dierenarts van het land van herkomst verklaart dat het dier op de goede manier is gevaccineerd tegen rabiës.
Europese regels gaan uit van onderling vertrouwen tussen lidstaten. Dit betekent dat wij er ook vanuit moeten gaan dat de informatie die door de dierenarts in een ander Europees land op het gezondheidscertificaat is gezet (bijvoorbeeld de informatie over de leeftijd en de vaccinaties) juist is. Het is ook erg moeilijk om met zekerheid de leeftijd van een individuele pup te bepalen (en dus te bewijzen dat certificaten niet kloppen). Wij melden eventuele twijfel over gezondheidscertificaten wel altijd aan andere lidstaten, zodat de autoriteit van die lidstaat verder onderzoek kan doen.
©NVWA
Simone Plantinga is senior inspecteur en waarnemend coördinerend specialistisch inspecteur voor gezelschapsdieren bij het team Expertise dier van de NVWA. Ze is expert op het gebied van dierenwelzijn en diergezondheid van gezelschapsdieren. Zij is ook te volgen op Twitter.