De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) slaat alarm: antibioticaresistentie vormt een groeiende bedreiging voor de volksgezondheid wereldwijd. Uit het nieuwste rapport van het Global Antimicrobial Resistance and Use Surveillance System (GLASS) blijkt dat in 2023 ongeveer één op de zes bacteriële infecties wereldwijd resistent was tegen antibiotica. Bij urineweginfecties was dat zelfs één op de drie gevallen.
De resistentie tegen essentiële antibiotica neemt toe, vooral bij Gram-negatieve bacteriën zoals E. coli en Klebsiella pneumoniae. In sommige regio’s, zoals Afrika en Zuid-Oost Azië, ligt het resistentiepercentage voor bepaalde infecties boven de 70%. Wereldwijd is de resistentie tegen carbapenems bij Acinetobacter spp. gestegen tot 54,3%, en bij K. pneumoniae tot 41,2% in Zuid-Oost Azië.
De WHO benadrukt dat landen met beperkte surveillance vaak hogere resistentieniveaus rapporteren. In lage- en middeninkomenslanden is de situatie het meest zorgwekkend: beperkte toegang tot diagnostiek en effectieve antibiotica leidt tot een syndemische situatie van onderbehandeling en slechte uitkomsten.
De internationale koepelorganisatie WSAVA (World Small Animal Veterinary Association) is onlangs gestart met de campagne, die dierenartsen wereldwijd oproept om kritisch te kijken naar het antibioticagebruik in de eerstelijns gezelschapsdierenpraktijk. De campagne biedt praktische richtlijnen, beslisbomen en communicatiehulpmiddelen voor dierenartsen om eigenaren te informeren over het verantwoord gebruik van antibiotica en het belang van preventieve zorg.
Ook in Nederland is de veterinaire sector zich al geruime tijd bewust van dit risico. Dankzij gezamenlijke inspanningen is het antibioticagebruik in de landbouwhuisdierensector de afgelopen jaren sterk gedaald. Binnen de gezelschapsdierensector wordt eveneens gewerkt aan bewustwording en zorgvuldig voorschrijfgedrag, onder andere via de richtlijnen van de KNMvD en de werkgroep Antimicrobiële Resistentie (AMR).
De KNMvD ondersteunt de doelen van de WHO en de WSAVA volledig. “Verantwoord gebruik van antibiotica is essentieel om te voorkomen dat we dier en mens in de toekomst niet meer effectief kunnen behandelen,” zegt de KNMvD. “Dierenartsen spelen hierin een sleutelrol – door kritisch te blijven bij het voorschrijven, eigenaren goed te informeren en te investeren in preventieve diergeneeskunde.”