Samen op de rem tot heil van mens en dier
‘Hypernerveuze samenleving’ leidt tot mentale problemen, waarschuwt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS). De raad introduceert de term mentale volksgezondheid om aan te duiden dat prestatiedruk, versnelling en doorgeschoten individualisme een collectief probleem vormen. Voortdurende versnelling leidt bijvoorbeeld tot een verschuiving van de norm hoelang iets mag duren. Zo is het sluipenderwijs normaal geworden om binnen enkele minuten op berichten te reageren en pakketten binnen 24 uur te bezorgen. Dit brengt ons in een voortdurende staat van alertheid. De RVS beveelt dringend aan om gezamenlijk op de rem te trappen.
Verveling en wachttijden
‘Is het echt zo erg?’ is mijn eerste gedachte bij dit alarmerende bericht. Maar ik ben van een nuchtere generatie. De eerste mobiele telefoon van mijn carrière schafte ik aan om bij autopech niet alleen in het donker naar een praatpaal te hoeven lopen. Met snelheid had het weinig te maken. Veel dingen duurden inderdaad lang en gingen gepaard met verveling en wachttijden. Dat is wel veranderd. Tegenwoordig kan ik alles sneller zelf online regelen, zo vertelt mij een vriendelijke stem terwijl ik een ontmoedigend keuzemenu afluister, om daarna eindelijk met een mens te kunnen spreken. En Google Maps houdt en route luidkeels voor mij bij, welke alternatieve wegen ik beter kan volgen, zodat ik enkele minuten eerder op mijn bestemming ben. Om nog te zwijgen van de druk van sociale media. Ik ben dagelijks uren online. Het is eigenlijk wél erg.
Gezamenlijke hyperactiviteit
Permanente gehaastheid is doorgedrongen in alle domeinen van ons leven. Ook in de veterinaire professie herkennen we de symptomen van gezamenlijke hyperactiviteit: exorbitante verwachtingen van cliënten, korte lontjes van collega’s, burn-out van professionals. Al langer vernemen we dat veterinaire studenten en jonge professionals gebukt gaan onder al-dan-niet-opgelegde prestatiedruk en eenzaamheid. De studietijd wordt op pseudo-professionele wijze volgepakt om reeds een goed CV te bezitten, voordat men toetreedt tot de arbeidsmarkt. Op deze CV’s prijken sociale nevenfuncties waar menig ervaren bestuurder zijn vingers bij aflikt. Indrukwekkend is het zeker, maar de lat ligt hoog. Het echte leven, met taai, repetitief werk en langslepende verantwoordelijkheden zoals hypotheken en zorgtaken, steekt kleurloos af tegen deze opmaat van individuele ‘zelfinvestering’ en hyperfocus op prestaties.
Alledaagse vertraging
De RVS raadt dringend aan om samen op de rem te trappen. Het doel is een meer ontspannen samenleving. De sleutelwoorden zijn verbinding, verscheidenheid en ‘lege tijd’. Alledaagse vertraging moet ruimte geven aan creativiteit, bezinning en écht contact. Ook voor veterinaire professionals lijkt me dit een dringende behoefte. Voor wie met dieren omgaat, zou het trouwens niet zo moeilijk moeten zijn. Want dieren vragen om échte tijd van ons, geen onlinediensten. Diergezondheidszorg bestaat voor een groot gedeelte uit toegewijde, terugkerende bezigheden waar versnelling en prestatiedruk weinig vat op hoeven te hebben. Juist in de overgave aan die alledaagse vertraging schuilt volgens de RVS het geheim. Korter gezegd: laat je niet gek maken. De zorg voor gezonde, welvarende dieren kan ons als veterinaire professionals én de samenleving helpen te ontspannen. Laten we dus inspiratie putten uit de omgang met dieren voor meer verbinding, verscheidenheid en ‘lege tijd’. Samen op de rem tot heil van mens en dier!
