De zegeningen van AI
Het is onmiskenbaar dat kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol speelt in onze moderne samenleving. Maar wist u ook dat deze technologie ook steeds meer ingang vindt in de wereld van de diergeneeskunde? Zowel in de zorg voor landbouwhuisdieren als gezelschapsdieren biedt AI ongekende mogelijkheden.
Laten we eens kijken naar de landbouwhuisdieren. Door middel van AI kunnen we nauwkeuriger diagnose stellen en effectievere behandelmethoden ontwikkelen. Bovendien kan de technologie helpen bij het monitoren van de gezondheid van dieren op de boerderij, waardoor eventuele problemen sneller kunnen worden opgespoord en opgelost. Dit zorgt niet alleen voor een betere gezondheid voor de dieren, maar ook voor een efficiëntere productie en dus meer winst voor de boer.
Maar ook voor onze gezelschapsdieren biedt AI veel kansen. Door middel van geavanceerde beeldherkenning kunnen we bijvoorbeeld specifieke afwijkingen snel en nauwkeurig herkennen, wat leidt tot een snellere en effectievere behandeling. Bovendien kunnen chatbots en virtuele assistenten diereneigenaren helpen bij het beantwoorden van vragen over de gezondheid van hun huisdier en hen in contact brengen met een dierenarts.
Stop! Laat goed tot u doordringen dat deze lofzang op de mogelijkheden van AI voor de diergeneeskunde niet van mijn hand is, maar van ChatGPT. Deze slimme software genereert moeiteloos scripties en rapporten. En naarmate je er meer gebruik van maakt worden deze teksten ook ‘authentieker’. Bovenstaande tekst neemt al een voorbeeld aan mijn schrijfstijl, hoewel trouwe lezers hopelijk de wenkbrauwen fronsen bij de kritiekloze toon. Ook wetenschappelijke artikelen zijn nauwelijks van echt te onderscheiden, omdat ook verwijzingen en literatuurlijsten worden gegenereerd. Deze zijn dan wel ‘fake’ maar je moet wel heel erg goed ingevoerd zijn in een vakgebied, wil dit opvallen.
De mogelijkheden van AI voor de diergeneeskunde zijn inderdaad eindeloos. Er zijn al apps die doen wat hierboven wordt beloofd: diagnoses stellen en medische voorschriften genereren. Het lukt daarbij steeds beter om de juiste diagnose te stellen. De software is ook in staat binnen korte tijd ontelbare bijsluiters te doorzoeken naar het ideale diergeneesmiddel voor een specifieke toepassing. Ook liggen er kansen voor waarneming en controle, omdat enorme hoeveelheden data kunnen worden verwerkt. AI-toepassingen maken waarnemingen beter objectiveerbaar en helpen “bias” tegengaan. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van slimme camera’s in slachthuizen en pijnherkenning of kreupelheidsdiagnostiek bij paarden.
In potentie biedt AI een verrijking van ons vak. Maar deze ontwikkeling stelt onze professie ook voor een uitdaging. Want wie zal zeggen dat een bedrijfsgezondheidsplan ‘echt’ is? Wat gaat de handtekening van de dierenarts betekenen als die onder een certificaat staat dat door een onnavolgbaar, zelflerend systeem is gegenereerd? Zoals bij elke innovatieve ontwikkeling is er ook een angstaanjagend aspect aan AI. Hoe gaan we om met eigenaren die meer vertrouwen hebben in de uitkomst van een app van een bepaald merk dan in het oordeel van de dierenarts? Hoe geven we betekenis aan de automatisch gegenereerde informatie over een stal met koeien die we onmogelijk zelf kunnen controleren, of zelfs misbruik? Hoe komen we erachter dat artikelen die worden aangeboden aan het Tijdschrift voor Diergeneeskunde helemaal niet door de betreffende auteur zijn geschreven? De opmars van AI wordt door Bill Gates een gamechanger genoemd, in de orde van grootte van het internet. Tegenhouden zit er dus niet in, als we dat zouden willen.
Het antwoord op deze complexe vragen blijf ik u schuldig. De KNMvD blijft de risico’s en mogelijkheden van AI ‘waarderend kritisch’ volgen. En we wijzen op ons standpunt inzake telemedicine, waarin staat dat het stellen van een diagnose of het voorschrijven van een diergeneesmiddel alleen binnen een bestaande dierenarts-client-relatie mag. Ik zie dit persoonlijk als het grootste voordeel van AI: een grote herwaardering van de relatie met de cliënt en écht contact met dieren. Dat gaan we voelen aan ons hartje!
