In deze publicatie in het Leidsch Dagblad, Duin en Bollenstreek, Noord-Hollands Dagblad, Alkmaarsche Courant en Gooi- en Eemlander van 29 oktober 2020 dragen dierenartsen Karin Hoogendijk en Colette van Kan bij aan meer bewustwording over vaccineren.
Er zijn meer huisdiereigenaren die hun hond of kat niet vaccineren omdat ze er principieel op tegen zijn. Dierenartsen maken zich zorgen. Vooral nu met de coronacrisis er steeds meer dieren worden aangeschaft. Zorgen om bijwerkingen. Bang voor giftige hulpstoffen. Niet de farmaceutische industrie willen spekken. Het zijn argumenten die dierenartsen vaker in hun praktijk horen. ’Anti-vaxxers’ worden ze genoemd, mensen die tegen vaccineren zijn.
De Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD) ziet de laatste jaren een toename. Karin Hoogendijk, freelance dierenarts en bestuurslid bij het cluster Gezelschapsdieren van de KNMvD, valt het de laatste vijf jaar steeds vaker op. Colette van Kan, dierenarts bij Dierenartsenpraktijk De Keerhoeve in Leiden, merkt vooral de laatste drie jaar een toename. ,,Je hoort dat mensen op internet rondkijken of op fora met andere huisdiereigenaren hierover spreken.’’
Daarnaast neemt de vraag naar het titeren van honden toe. Dit is een bloedonderzoek waarbij wordt gekeken of er bepaalde antistoffen aanwezig zijn om eventueel vaccineren uit te stellen of niet te doen. Bij katten kan titeren niet. Van Kan: ,,Ik zie dit vaker bij bepaalde hondenrassen, zoals labradoodles. Eigenaren horen van fokkers dat ze kritisch moeten zijn op vaccineren en beter eerst een bloed-onderzoek kunnen laten doen.’’ Zo’n onderzoek voeren de meeste dierenartsen uit, maar is niet altijd honderd procent betrouwbaar. ,Het kan zijn dat er antistoffen voldoende zijn op het moment van controleren, maar zo’n test zegt niet voor hoe lang. Mogelijk is de hond na vier maanden niet meer beschermd, terwijl de volgende controle pas na een jaar is. Zo kan je hond alsnog een virus oplopen. Daarnaast is een bloedonderzoek soms meer belastend dan een prikje met een vaccin, dus je kunt de hond er extra stress door geven.’’
Niet vaccineren is volgens dierenartsen zorgwekkend omdat de vaccinatiegraad onder huisdieren naar beneden gaat. Volgens KNMvD is ongeveer 60 procent van de honden en ongeveer 25 procent van de katten ingeënt. Nederland telt ongeveer 1,5 miljoen honden en 2,9 miljoen katten. Het aantal huisdieren neemt toe, omdat er nu tijdens de coronacrisis meer dieren gekocht en geadopteerd worden.
Dierenartsen zijn bang dat de vaccinatiegraad de komende tijd verder daalt. Met een lagere vaccinatiegraad kunnen bepaalde virussen toenemen of terugkomen. Een recent voorbeeld is de kattenziekte die deze zomer uitbrak. Een virus dat bijna altijd dodelijk is, vooral onder jonge dieren. Dierenartsen vermoeden dat die uitbraak kwam door minder gevaccineerde katten en import van buitenlandse dieren. Een asiel is Oostzaan moest vanwege een uitbraak tijdelijk dicht. Parvo is bij honden een besmettelijk en schadelijk virus, vooral bij dieren met een zwakkere gezondheid.
De coronacrisis heeft geen positieve invloed op de vaccinatiegraad, vrezen dierenartsen. Zo is de vraag naar huisdieren sinds de uitbraak enorm toegenomen. Hierdoor komen er meer dieren van slechte fokkers of louche buitenlandse handelaren bij. Deze honden en katten zijn niet altijd goed ingeënt. Vooral de import vanuit het buitenland is een bron van zorg. In sommige landen, zoals in Oost-Europa, komen ziekten voor die in Nederland zo goed als verdwenen zijn. Hoogendijk: ,,Het komt helaas regelmatig voor dat er is gesjoemeld met inentingsboekjes van kittens en pups. Dan zijn ze jonger dan in het boekje staat. Of er staat dat ze inentingen hebben gehad terwijl dat niet klopt. Soms waren dieren te jong voor inentingen, waardoor die vaccins nog niet werken. Dit is bijvoorbeeld bij rabiës zeer zorgwekkend. Pups worden normaal gesproken rond de drie maanden oud hier tegen ingeënt. Maar veel pups komen al op jongere leeftijd naar Nederland. Hoe jonger ze zijn, hoe beter het verkoopt. Hierdoor kunnen ze het virus bij zich hebben.’’
De beroepsgroep is momenteel vooral bezorgd dat rabiës – hondsdolheid – in Nederland oprukt. Vooral nu er meer honden uit Oost-Europa geïmporteerd worden, waar het virus voorkomt. Dit virus is niet alleen dodelijk voor honden, ook mensen kunnen er ernstig ziek van worden. Van Kan: ,,Ziektes waar tegen gevaccineerd kan worden, zijn ernstig en besmettelijk. De kans dat een ongevaccineerd dier ondanks intensieve behandeling overlijdt aan Parvo of kattenziekte is zeer groot. En het is gemakkelijk te voorkomen.’’ De beroepsvereniging is met een campagne gestart om aandacht te vragen voor rabiës en het belang van vaccineren.
Daarnaast zijn dierenartsen bang dat andere eventuele gezondheidsproblemen niet tijdig gezien worden. Van Kan: ,,Tijdens het vaccineren wordt het dier van kop tot staart gecontroleerd. Tanden, het gewicht, de vacht. Het is een soort grote beurt voor je huisdier. Als je niet vaccineert, loop je zo’n check ook mis. Ik zie dieren in de praktijk waarvan ik denk: had ik ze maar eerder gezien. Dat scheelt niet alleen een heftige ingreep, maar ook pijn voor het dier.’’ Hoogendijk: ,,Er wordt wel eens gezegd dat dierenartsen alleen maar voor vaccineren zijn omdat we er geld aan verdienen. Maar als je nagaat wat we allemaal onderzoeken tijdens zo’n inentingsafspraak, dan kun je zo uitrekenen dat we het niet voor het geld doen. Daarbij komt ook: als je op tijd iets ziet, bijvoorbeeld een verdacht bultje of zo, kun je daar tijdig op reageren. Dat scheelt soms ook kosten later.’’ Een ander argument, dat bijwerkingen schadelijk kunnen zijn, wijzen de dierenartsen van de hand. ,,Dat komt echt zelden tot nooit voor. Die vaccins worden goed getest. We gebruiken niet zomaar wat.’’
Ieder baasje is vrij om een dier wel of niet te vaccineren, benadrukken de dierenartsen, maar ze hopen op meer bewustwording. Ook wordt geprobeerd iets tegen louche binnen- en buitenlandse handelaren te doen. Van Kan: ,,Bij vermoedens van illegale fok melden we dit bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Maar helaas hebben die te weinig capaciteit om er echt wat tegen te doen. Het probleem is dat mensen, vooral nu in de coronatijd, bijna impulsief een hond of kat nemen. Zien ze eenmaal dat koppie, dan zijn ze verkocht. Ze denken niet goed naover eventuele risico’s of waar het diertje precies vandaan komt.’’ Ze hopen dat corona ook een positieve invloed op vaccineren heeft. Hoogendijk: ,,Door corona weet bijna iedereen meer over virussen en hoe vaccineren werkt. Hopelijk begrijpen ze dat ze invloed kunnen hebben op de gezondheid van hun dier.”
Je vindt hier het artikel dat is verschenen in het Leidsch Dagblad, Duin en Bollenstreek, Noord-Hollands Dagblad, Alkmaarsche Courant en Gooi- en Eemlander.