Tekst: Ashley Paas, KNMvD
Het verhaal van een ‘clinical coach’
Studenten en jonge dierenartsen kunnen gratis gebruik maken van de KNMvD-coachbank. Via de coachbank kunnen de jonge leden in contact komen met meer ervaren collega’s. Een van die coaches is Peter Bracht. Na een herseninfarct besloot deze gezelschapsdierenarts zich te storten op het begeleiden van jonge collega’s. Peter vertelt over zijn ervaring als coach en geeft antwoord op de vijf meest gestelde vragen van jonge leden. “Het leven neemt soms onverwachte wendingen. Dankzij veel doorzettingsvermogen kun je er toch iets moois van maken.”
Peter Bracht studeerde in 2002 af als dierenarts. Na drie en een half jaar in loondienst te hebben gewerkt en twaalf jaar als dierenarts en eigenaar in de gezelschapsdierensector, zorgde een herseninfarct ervoor dat zijn werk als dierenarts voorgoed veranderde. Het herseninfarct leidde tot blijvend verlies van de functie van zijn linkerarm, waardoor hij volledig arbeidsongeschikt raakte. “Na een mooi afscheid en goed uitgepakte verkoop van de praktijk aan Evidensia, moest ik op zoek naar een andere invulling van het dierenartszijn. Want, ik ben nog steeds een dierenarts. Al tijdens mijn revalidatie had ik veel contact met de jonge, nog onervaren collega die wij hadden aangenomen om mij te vervangen in die eerste hectische maanden. Ik dacht mee over patiënten waar zij even niet uitkwam en ik was aanwezig in de OK om mee te kijken bij operaties die zij voor het eerst uitvoerde. Dit deed mij goed en gaf me veel voldoening. Zeker omdat ik dan weer even in mijn oude praktijk was waar ik zo trots op was.” Na de overname stopte tot zijn spijt het begeleiden van deze jonge collega. Daarom ging Peter op zoek naar andere mogelijkheden om jonge collega’s bij te staan.
Een nieuwe uitdaging als ‘clinical coach’
Al snel kwam Peter terecht bij de Evidensia Academy waar hij vrijwillig zijn diensten aanbood. Niet veel later begon hij als ‘clinical coach’ in de regio Den Haag om jonge collega’s bij te staan tijdens hun diensten en tijdens hun werkzaamheden in de eerstelijnspraktijk. “Daarbij gaat het mij vooral om de ondersteuning op het klinische vlak. Ik ben telefonisch achterwacht en ik loop met ze mee in de praktijk. Ik ben gewoon aanwezig in de spreekkamer en OK en denk en beslis mee over diagnostiek en behandeling. Tussen de patiënten door praten we over het vak en hun baan en blijf ik op de hoogte van hun geluk in hun werk. Op deze manier voel ik mij nog dierenarts en krijg ik wat mee van het reilen en zeilen in de praktijk en de bijbehorende hectiek.” Uit de gesprekken met de jonge collega’s blijkt dat zij op hun beurt ook heel blij zijn met de aanwezigheid van Peter. “Het is gezellig en de aanwezigheid van deze ervaren oude rot maakt dat ze met meer zekerheid en meer zelfvertrouwen hun werkdagen aanvangen.” Het werk als vrijwillige coach bevalt zo goed dat hij zijn netwerk aan het uitbreiden is, onder andere via de KNMvD-coachbank, Dactari en Flexvet.
De hectiek van het dierenartszijn
Een leuke anekdote weet Peter ook nog wel. “Over de hectiek gesproken die hoort bij het werken als dierenarts. Laatst belde een van de jonge dierenartsen op. Hij had een kat met pyometra die hij de volgende dag zou opereren en dat wilde hij graag met mij doen.” Er werd de volgende dag om 10 uur op de praktijk afgesproken. Maar vervolgens ontstond de volgende uitdaging: de rit naar de praktijk. Op de driewielligfiets met onderstuur of met de tram, in beide gevallen een uur reizen. “Een half uur later belt de dierenarts terug: ‘Laat maar, de cliënt heeft afgezegd en gaat naar een praktijk in de buurt.’ Jammer. Maar direct gaat weer de telefoon, de ‘director’ van een andere praktijk in de regio. Of ik dezelfde avond aanwezig wil zijn in het Evidensia Dierenziekenhuis (EDZ) om een collega bij te staan die kampt met veel onzekerheid en daarom altijd met veel stress de nachtdienst ingaat. En zo deed ik diezelfde avond vanaf tien uur de eerste patiënten met haar tot mijn vrouw mij om één uur kwam halen.”
Vraag maar raak
De Coachbank is een initiatief van het KNMvD Platform Jonge Dierenartsen (PJD) en is in het leven geroepen om de overgang van faculteit naar praktijk te vergemakkelijken. Via de Coachbank kunnen studenten en jonge dierenartsen op allerlei verschillende manieren begeleiding vragen aan een coach die zij zelf uitkiezen. Dit kan variëren van (enkele) korte vragen tot uitgebreide begeleiding zoals Peter aanbiedt. De coaching wordt door ervaren dierenartsen aangeboden op vrijwillige basis. Samen met het Platform Jonge Dierenartsen heeft de KNMvD de vijf meest gestelde vragen van jonge dierenartsen op een rijtje gezet en deze hebben we voorgelegd aan Peter. De grondslag voor het antwoord op deze vragen haalt hij uit zijn ervaring als ‘clinical coach’ maar ook uit zijn eigen carrière als dierenarts. “Deze problemen zijn voor mij heel herkenbaar, vooral uit de tijd dat ik in loondienst werkte”, zegt Peter.
1 – Hoe ga ik om met fouten? Bijvoorbeeld als ik me al dagen slecht voel. Hoe pak ik dan de draad weer op?
“Wat ik altijd na een fout deed, was rustig blijven en bij mezelf en collega’s te rade gaan. ‘Wat had ik anders kunnen doen’, ‘lag het aan mij of zaten de omstandigheden gewoon even tegen?’ Blijf kalm en vertrouw op jezelf, je bent tenslotte dierenarts, dat is niet niks en daar mag je best trots op zijn.”
2 – Hoe kan ik zorgen dat ik zo min mogelijk onrust heb/zenuwachtig ben in de dienst?
“Dat is weer een kwestie van geloven in en vertrouwen op jezelf. Drukke dienst: ‘Yes! Gaaf, zin in, dat kunnen wij wel.’ Uiteindelijk gaven de drukste diensten mij ook echt de meeste voldoening. Je helpt dan echt mensen en hun huisdieren uit de brand. Vaak betreft het onbenullige dingetjes, maar in het algemeen red je echt levens. Geniet van die ‘boost’. En jouw harde werken heeft geld in het laatje gebracht. Durf er (ter afleiding) gewoon op uit te gaan op een dag dat je dienst hebt. Ik ging met mijn gezin naar de kinderboerderij of wandelen en zorgde dan gewoon dat ik in het praktijkgebied bleef.”
3 – Mijn baas vraagt me iets te doen, waar ik niet achter sta (bijvoorbeeld vaccinatiedatum terugzetten, vaccins afgeven, et cetera) – Hoe ga ik daarmee om?
“Dit heb ik zelf nooit meegemaakt, maar wat ik wel meemaakte, is dat cliënten je vragen bepaalde dingen weg te laten uit de paspoorten (zeker fokkers hebben hier een handje van). Nooit doen! Fraude plegen en de wet overtreden terwijl dat niet in het belang van het dier en toekomstige eigenaren is, doe je gewoon niet. Maak je grenzen duidelijk aan je werkgever, als hij/zij dat niet respecteert moet je je afvragen of je wel voor zo’n praktijk wilt werken.”
4 – Klanten lijken mij soms niet serieus te nemen: ze vragen bijvoorbeeld om een ‘second opinion’ bij een oudere collega of willen mijn adviezen niet aannemen. Hoe ga ik hiermee om en hoe zorg ik ervoor dat ik serieus wordt genomen?
“Wees ze voor en stel bij lastige gevallen zelf voor dat je even gaat overleggen met een collega. Dat wordt erg gewaardeerd. Of doe het van te voren als je weet dat er iets lastigs aankomt met baasjes waarvan bekend is dat ze erg kritisch zijn.”
5- Ik merk dat ik in mijn vrije tijd moeilijk los kom van werk. Hoe houd ik een gezonde werk-privé balans?
“Natuurlijk, wij zijn perfectionisten. Dat past goed bij de karaktereigenschappen van een gedreven dierenarts. Hoort erbij, maar durf het ook los te laten. Zorg dat je je werk goed doet en geniet van de goede resultaten als die er zijn. En weet: je bent God niet en niemand is onfeilbaar. Het gave van deze baan is de afwisseling en de uitdaging dat het zelden gebeurt dat een ziekte of ander probleem helemaal volgens het boekje verloopt. Communiceer dat dus ook naar de cliënt.”
