Update Afrikaanse Varkenspest

Afrikaanse Varkenspest (AVP) breidt zich via wilde zwijnen en gehouden varkens vanuit Oost- en Zuid-Europa uit. Daarom opnieuw de oproep aan iedereen om bij verschijnselen bij varkens die lijken op AVP dit zo snel mogelijk bij de NVWA te melden. In dit bericht lees je de laatste stand van zaken in Europa.

Situatie in Duitsland

De situatie in Duitsland leek zich enigszins te stabiliseren. De besmette gebieden breidden zich niet heel erg uit; het aantal dode zwijnen met AVP is wel gestegen tot een totaal van 3877. Helaas heeft zich op 25 mei jl. een uitbraak met AVP voorgedaan op een kleine biologische varkenshouderij met 35 varkens in Forchheim, in Baden-Württemberg. Het regionale laboratorium testte op 24 mei drie varkens positief, en dit is bevestigd op 25 mei door het Friedrich Loeffler instituut. De overige 32 varkens op het bedrijf zijn gedood en de gebruikelijke maatregelen zijn ingesteld conform de Europese regelgeving (verordening (EU) 2020/687). Er wordt nu traceringsonderzoek uitgevoerd en karkassen van wilde zwijnen in de omgeving van dit bedrijf worden onderzocht op AVP virus.

De Europese Commissie (EC) heeft in een brief aan de Chief Veterinary Officers (CVO’s) aangegeven dat deze uitbraak, gezien de afstand van meer dan 500 km tussen de huidige uitbraak en de besmette gebieden, zeer waarschijnlijk het gevolg is van menselijk handelen, door het meenemen van met virus verontreinigd materiaal vanuit het oosten van Duitsland.

De EC geeft ook aan dat deze gebeurtenis wederom illustreert hoe belangrijk het is dat we continu alert zijn en bovenal voorkómen dat er materialen die met virus zijn verontreinigd worden meegenomen en achtergelaten, bij gehouden varkens of wilde zwijnen. Uiteraard onderschrijven wij die stelling volkomen.

Als gevolg van de uitbraak in Duitsland bij de houderij is Duitsland opnieuw toegevoegd aan de lijst met landen waarvoor een verplichting geldt voor een dubbele reiniging en desinfectie van veewagens bij terugkomst. Zie hiervoor de update op de site van de NVWA.

De NVWA voert ook altijd een risicobeoordeling uit voor riskante transporten uit een gebied met een uitbraak. Voor zover de NVWA in de bij hen bekende systemen hebben kunnen nagaan zijn er geen AVP-gevoelige diersoorten of producten van deze diersoorten uit de regio waar het bedrijf is gelegen naar Nederland geëxporteerd.

Situatie in andere Europese landen

In januari dit jaar zijn in het noorden van Italië met AVP besmette wilde zwijnen gevonden, in Piëmont om precies te zijn. Inmiddels is het virus ook bij wilde zwijnen aangetroffen in en rond Rome. Ook hier zal naar alle waarschijnlijkheid het virus zijn overgebracht door menselijk handelen. Op 9 mei waren er in Piëmont 69 uitbraken, in Ligurië 44 en in Lazio drie. Het betreft besmettingen bij wilde zwijnen; houderijen zijn nog niet getroffen. Het virus is van een vergelijkbaar genotype als het virus dat al jaren in het oosten van de Europese Unie circuleert. De Italiaanse autoriteiten hebben niet kunnen achterhalen hoe het virus daar terecht is gekomen. De bron van infectie van de zwijnen in Rome wijten de autoriteiten ook aan menselijk handelen door het meenemen en achterlaten van etensresten.

Polen heeft nog altijd veel besmettingen bij wilde zwijnen, maar de autoriteiten hebben bij het Scopaff gemeld dat er in 2022 nog geen houderijen besmet zijn geraakt. Ze melden 935 uitbraken bij wilde zwijnen in 2022 tot nu toe. Roemenië heeft uitbraken bij gehouden varkens en wilde zwijnen. In Slowakije worden nog wel besmettingen aangetroffen bij wilde zwijnen, maar zijn er sinds januari dit jaar geen houderijen besmet geraakt. Letland meldde in april dat in totaal 315 AVP-uitbraken bij wilde zwijnen zijn geweest, waarvan 133 geschoten en 182 dood gevonden. Er zijn 232 gevallen waar virus was aangetroffen en 83 gevallen waar de besmetting is vastgesteld op basis van een serologische reactie. Bulgarije heeft dit jaar nog te maken gehad met enkele besmettingen bij gehouden varkens, dat waren locaties met een laag biosecurity-niveau. Er zijn nog veel AVP-gevallen vastgesteld bij wilde zwijnen (262 virus positief, 337 serologisch positief, van een afschot van 11364). Estland heeft geen besmettingen bij gehouden varkens, maar wel nog 70 besmette wilde zwijnen gevonden in 2022. Recente gegevens van Roemenië of Litouwen zijn er niet.

Een kaartje met de drie zones is hieronder weergegeven. Meer informatie is te vinden op de website van de Europese Commissie.

Meld verschijnselen bij varkens bij NVWA

Het blijft dus belangrijk om zo veel mogelijk passende bioveiligheidsmaatregelen in acht nemen, hoe lastig dit soms ook kan zijn. De recente uitbraak in Duitsland illustreert dit weer. Ook is het van groot belang geen varkensproducten achter laten in de natuur of bij een houderij. Uiteraard is alertheid ook van groot belang om een besmetting zo snel mogelijk te detecteren. Daarom opnieuw de oproep aan iedereen om bij verschijnselen bij varkens die lijken op AVP dit zo snel mogelijk bij de NVWA te melden.