Update Afrikaanse varkenspestsituatie

Sinds de vorige update van juli jl. is de ziekte verder verspreid in Azië en ook in Europa. In de Europese Unie zijn geen grote veranderingen vastgesteld, maar worden nog altijd besmettingen gemeld in diverse lidstaten. In Servië is voor de eerste maal AVP geconstateerd. In Nederland zijn belanghebbenden uit diverse sectoren zeer beducht op introductie en bewust van de risico’s en het blijft, het is al vaak gezegd, belangrijk dat iedereen passende maatregelen neemt om introductie van de ziekte te voorkomen.

De verspreiding van AVP in Europa

In de Europese Unie loopt het aantal besmettingen in een aantal lidstaten nog altijd op. Het grootste aantal uitbraken vindt plaats in Roemenië en Polen. Tijdens de bijeenkomsten van het Scopaff (Standing Committee on Plants, Animals, Food and Feed) in september hebben lidstaten een overzicht gegeven (en zijn te vinden op de website van de Europese Commissie).

Slowakije. Dit land heeft op 25 juli een besmetting bij gehouden varkens gemeld op een locatie met vier varkens en in augustus een besmetting bij wilde zwijnen. Deze waren dicht bij de grens met Hongarije. De overheid denkt dat AVP via migratie van wilde zwijnen het land is binnengekomen. Tot 23 september hebben de Slowaken 11 uitbraken (backyard farms) en 13 positieve wilde zwijnen gehad. Tot nu toe zijn al deze besmettingen dicht bij de Hongaarse grens geweest. De Europese Commissie heeft in augustus een missie naar Slowakije uitgevoerd. De EC constateerde dat het grootste percentage van de uitbraken heeft plaatsgevonden in niet-geregistreerde bedrijven en dat deze bedrijven een laag niveau van bioveiligheid hadden. Dit houdt een risico in voor verdere verspreiding. De Slowaakse autoriteiten zullen de aanbevelingen van de EC overnemen.

In België is het aantal besmettingen bij wilde zwijnen opgelopen tot 826. Het laatste besmette geval  was gevonden op 11 augustus, maar op 21 oktober zou een nieuwe besmetting zijn gevonden, in het besmette gebied. Onder geschoten wilde zwijnen zijn serologisch positieve dieren aangetroffen. Dit is op zich geen nieuwe bevinding. De rol van deze dieren in de verspreiding is niet bekend, maar verondersteld wordt dat ze hersteld zijn van de infectie. De Waalse overheid heeft de wandel- en fietsactiviteiten in het besmette gebied weer verboden.

In Polen worden nog altijd besmettingen gemeld, zowel bij gehouden varkens als bij wilde zwijnen. In de periode januari-juli 2019 zijn in totaal 1.707 besmettingen bij wilde zwijnen vastgesteld. In 2018 waren dat er in totaal 2.243. In 2019 zijn 46 uitbraken bij gehouden varkens gemeld; sinds de vorige update in juli waren dat er 31 (van de 46 totaal). In 2018 waren er in totaal 109 uitbraken. Er worden veel wilde zwijnen bemonsterd. in het eerste half jaar zijn er 25.629 geschoten, waarvan 286 positief; in diezelfde periode werden 7.198 dode zwijnen gevonden waarvan 2.157 positief testten. In totaal heeft Polen nu 171.295 wilde zwijnen en 1.269.265 varkens getest.

Ook in Roemenië gaat de verspreiding onverminderd door. In 2019 zijn volgens de Roemeense overheid in totaal 1.394 uitbraken bij gehouden varkens geweest met in totaal 92.062 varkens. Het betrof 22 commerciële bedrijven en 1.372 backyard farms. Het aantal besmette wilde zwijnen was 1.498 waarvan 1.157 dood gevonden en 341 geschoten.

In Estland zijn in 2019 geen besmettingen bij gehouden varkens geweest. In 2019 zijn nog zes besmette zwijnen gevonden. Sinds de eerste uitbraak van AVP is in Estland is het aantal varkens en aantal varkensbedrijven sterk gedaald en zijn er bijna geen kleinschalige houderijen meer. Dat komt voornamelijk door de verplichte bioveiligheidsmaatregelen die de overheid de bedrijven heeft opgelegd. Deze verplichting staat los van het aantal varkens dat er gehouden wordt. Omdat veel houders van kleine bedrijven niet in staat waren om aan deze strenge eisen te voldoen, zijn ze gestopt.

In Letland zijn in 2019 tot nu toe 273 zwijnen besmet geraakt en in juli is een locatie met 52 biggen als besmet gemeld.

In Litouwen zijn sinds de vorige update in juli 9 uitbraken geweest wat het totaal voor 2019 brengt op 17 (14 backyard en 3 commercieel (130 varkens totaal)). Ook meldt de overheid nog besmettingen bij wilde zwijnen, waarvan twee gevallen buiten de gedefinieerde zones. Het aantal besmette wilde zwijnen in 2019 is 559.

In Hongarije is op dit moment alleen de wilde zwijnenpopulatie besmet. In totaal zijn nu 1.429 besmette wilde zwijnen gemeld. In juli is de Europese Commissie in Bulgarije geweest voor een missie van het emergency team, een standaard procedure om lidstaten te helpen bij de bestrijding. De EC wijst ook hier weer op het nadeel dat veel kleine houderijen niet zijn geregistreerd en ook op het belang van een compensatie van varkenshouders.

In Bulgarije zijn in 2019 36 uitbraken bij gehouden varkens gemeld en 66 besmette wilde zwijnen gerapporteerd. De ziekte is over het grootste deel van het land verspreid.

Sardinië tenslotte is ook nog altijd niet gevrijwaard van infecties. Ook hier zijn nog uitbraken geweest.

Naast besmettingen in lidstaten van de Europese Unie zijn ook enkele andere Europese landen besmet. In Servië is de ziekte uitgebroken bij 17 varkenshouderijen. Besmette wilde zwijnen zijn nog niet aangetroffen. Ook in landen grenzend aan de Europese Unie, te weten Moldavië, Rusland en Oekraïne zijn nog nieuwe besmettingen geweest. De situatie in Belarus is niet bekend.

De verspreiding van AVP in Azië

In Azië is de ziekte ook verder verspreid. Op de lijst besmette landen staan nu Mongolië, China, Vietnam en Cambodja, de Filipijnen, Laos, Taiwan, Noord Korea, Zuid Korea en Oost Timor. De World Organization for Animal Health (OIE) en de Food and Agriculture Organization (FAO) hebben een groep experts samengesteld, het Global Framework for the Progressive Control of Transboundary Animal Diseases (GFTADs). Deze groep is nu ook actief in Azië om de regionale aanpak van Afrikaanse varkenspest daar te versterken.

Nederland

De situatie in de wereld is zeer verontrustend, maar het risico dat de ziekte in Nederland komt is niet gewijzigd sinds juli dit jaar. Zoals vaker aangegeven, zal een introductie in Nederland zeer waarschijnlijk het gevolg zijn van menselijk handelen en niet van de migratie van besmette wilde zwijnen. Dus blijft de boodschap dat het van het grootste belang is dat iedereen alert blijft en voorkómt dat er (varkensvlees)producten die mogelijkerwijs het AVP-virus bevatten in de natuur of bij gehouden varkens terecht komen. Varkenshouders en transporteurs en hun medewerkers, jagers, andere belanghebbenden en overheden in EU-lidstaten zullen zich blijvend moeten inzetten om introductie van de ziekte te voorkomen. De Europese Commissie wijst hier ook keer op keer op. Ook bij de laatste high level meeting bijeenkomst in Sofia in september dit jaar is dit door de landbouwcommissaris weer aangehaald.

Zoals eerder gemeld is een taskforce opgericht met daarin de vier belangrijkste provincies met wilde zwijnen, de producentenorganisatie varkenshouderij (POV), een aantal vertegenwoordigers van natuurorganisaties en LNV. De taskforce is inmiddels drie keer bij elkaar geweest en doet in gezamenlijkheid diverse aanbevelingen die worden uitgewerkt in de roadmap. De roadmap wordt nu geschreven en zal acties bevatten die gericht zijn op het zo veel mogelijk (nog verder) verkleinen van de kans van introductie van Afrikaanse varkenspest in gehouden varkens en bij wilde zwijnen. De roadmap is naar verwachting eind dit jaar gereed.

Overleg

In de Europese Unie komen de Chief Veterinary Officers maandelijks bijeen en bespreken zij de AVP situatie. Dat gebeurt ook bij het Scopaff. De standing group of experts van GF TAD is voor de veertiende maal bijeen geweest, ditmaal in Sofia. Tijdens deze bijeenkomst zijn door besmette lidstaten updates gegeven en ervaringen uitgewisseld. De deputy CVO van Nederland heeft deze bijeenkomst bijgewoond. De Landbouw- en Visserijraad agendeert AVP ook geregeld. De Nederlandse CVO is in augustus naar Vietnam geweest om daar de overheid en het bedrijfsleven bij te praten over het Nederlandse dierziektebestrijdingsbeleid, het concept van de Europese en nationale regionalisering en het Diergezondheidsfonds. De inbreng van Nederland werd door belanghebbenden zeer op prijs gesteld.

Samengevat

AVP is in Europa en Azië niet onder controle en zal ook niet snel onder controle zijn en nog lang blijven circuleren. Het risico van verspreiding, vooral door menselijk handelen, blijft onverminderd aanwezig. Daarmee blijft het devies introductie te voorkómen door geen etensresten (varkensproducten) in de natuur achter te laten of door te voorkomen dat deze bij gehouden varkens terecht komen. Daarnaast is het nemen van goede hygiënemaatregelen cruciaal. Iedereen die de kans loopt met besmet materiaal in aanraking te komen moet dergelijke maatregelen nemen. Dit geldt vooral voor varkenshouders en transporteurs en hun medewerkers, dierenartsen en jagers. Om toeristen en reizigers over AVP en de risico’s te informeren zal de NVWA contact opnemen met de douane en zal, in het kader van de roadmap, ook nog worden gekeken naar het bereiken van andere doelgroepen.

Eventuele verdenkingen van AVP dienen zo snel mogelijk te worden gemeld via de NVWA (045 – 546 3188). Bij verschijnselen van ziekte bij varkens dient de aanwezigheid van de ziekte te worden uitgesloten. Zoals eerder gezegd en geschreven moeten we rekening houden met de langdurige aanwezigheid van AVP in de varkenshouderij en bij wilde zwijnen in de Europese Unie met alle bijbehorende risico’s van dien.

Meer informatie

Meer informatie over de AVP- situatie is o.a. te vinden op:

OIE: www.OIE.int

EC: https://ec.europa.eu/food/animals/health/regulatory_committee_en

WBVR: https://www.wur.nl/nl/Expertises-Dienstverlening/Onderzoeksinstituten/Bioveterinary-Research/show-bvr/Afrikaanse-varkenspest.htm

DWHC: https://www.dwhc.nl/ziekten/afrikaanse-varkenspest

NVWA: https://www.nvwa.nl/onderwerpen/dierziekten/klassieke-varkenspest-kvp-en-afrikaanse-varkenspest-avp

FAVV: http://www.afsca.be/avp/

FACE: https://www.face.eu

SGE ASF: http://web.oie.int/RR-Europe/eng/Regprog

 

 

 

 

 

Advertentie

Om te kunnen reageren op een bericht dient u ingelogd te zijn.


Inloggen