Vetinf@ct: Update monkeypox (juni 2022)

Op 7 mei 2022 werd door de Britse volksgezondheidsautoriteit, de UK Health Security Agency (UKHSA), een persoon gemeld met een bevestigde monkeypoxinfectie (MPX) na een reis naar Nigeria. Er zijn nadien in verschillende andere landen in verschillende continenten patiënten positief getest.

Middels Whole Genome Sequencing (WGS) is vastgesteld dat het virus tot de West-Afrikaanse virusclade behoort. Een infectie met deze clade verloopt in het algemeen milder dan de Centraal-Afrikaanse clade. Op 20 mei is bevestigd dat ook in België en Nederland besmettingen met het virus hebben plaatsgevonden. Inmiddels zijn in Nederland 41 mensen positief getest. Mens-op-mens-transmissie treedt met name op via intensief direct contact met laesies of indirect via contact met besmet materiaal en mogelijk respiratoir via druppelcontact.
Monkeypoxvirusinfecties zijn van origine zoönotische infecties met een virus uit het genus orthopoxvirus. Het reservoir van het virus in Afrika zijn Afrikaanse eekhoornachtigen, de Gambiaanse buidelrat en slaapmuizen. Experimenteel onderzoek heeft aangetoond dat ook konijnen besmet kunnen worden met het monkeypoxvirus. Het is nog nooit aangetoond dat katten, honden, hamsters of landbouwhuisdieren besmet kunnen raken, maar het virus lijkt niet diersoortspecifiek. Er zijn tot op heden geen aanwijzingen dat het virus ook vogels, reptielen of vissen kan infecteren.

In Europa zijn geen dieren positief getest voor het virus. Hoewel ook in endemische gebieden nooit aangetoond is of honden, katten en landbouwhuisdieren apenpokken kunnen krijgen, is het wel belangrijk dat in Europa voorzorgsmaatregelen getroffen worden om mogelijke besmetting van mens op dier te voorkomen. Mensen die in isolatie zitten worden daarom aangeraden extra hygiënemaatregelen toe te passen en om geen intensief fysiek contact te hebben met gezelschapsdieren. Het is wel toegestaan om dieren eten te geven en uit te laten. Dit beperken van contact wordt alleen geadviseerd bij zoogdieren en geldt niet voor vogels, reptielen en vissen. Ook dierhouders die in isolatie zitten vanwege apenpokken worden geadviseerd om contact te vermijden met landbouwhuisdieren. Dit advies geldt niet voor pluimvee.

Voor mensen in quarantaine worden op dit moment geen restricties in de omgang met hun huisdieren geadviseerd. Als zij tijdens hun quarantaine ziekteverschijnselen krijgen, zoals koorts of algemene malaise, gelden dezelfde adviezen als voor mensen in isolatie.

Het is niet bekend wat voor symptomen eventuele besmetting bij landbouwhuisdieren of gezelschapsdieren zou veroorzaken. Geïnfecteerde reservoirgastheren ontwikkelen meestal geen of slechts zeer milde symptomen. Bij mensen ontstaan griepachtige symptomen met maculopapulaire uitslag op het slijmvlies van de mond en farynx, op de huid van het gezicht en de onderarmen die zich verspreidt naar de benen en de romp. Binnen 2 dagen ontstaan bij mensen blaasjes en later ronde gespannen pustels die diepgeworteld zijn in de dermis. Korsten ontstaan 8 of 9 dagen na maculopapulaire uitslag.

Bij verdenking van besmetting van monkeypox bij dieren dient contact opgenomen te worden met de NVWA (telefoonnummer: 045-5463188). De NVWA maakt vervolgens een inschatting van het risico en bepaalt of/hoe nadere diagnostiek uitgevoerd moet worden. Diagnostiek bij dieren wordt door WBVR in Lelystad gedaan op verzoek van de NVWA. Het is niet de bedoeling dat dierenartsen zelf diagnostiek aanvragen bij WBVR.

Tot slot zijn bij WBVR, NVWA en RIVM vragen binnengekomen over de veiligheid van het eten en drinken van zuivelproducten. Het virus is niet bij dieren in Europa vastgesteld en daarnaast is ook in endemische gebieden nooit aangetoond dat landbouwhuisdieren besmet kunnen worden met monkeypox en het via de melk zouden kunnen doorgeven. Er is dus geen reden om aan te nemen dat het consumeren van zuivelproducten een risico vormt.

Vetinf@ct is een gezamenlijke uitgave van WBVR, faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, GD, KNMvD, RIVM en de NVWA. Deze nieuwsbrief is speciaal opgezet voor veterinairen en wordt verstuurd op het moment dat er actuele informatie over zoönosen is.