Zijn zwerfkatten op besmette nertsenbedrijven een risico voor de volksgezondheid?

Nee, zwerfkatten zijn geen gevaar voor de volksgezondheid en ook niet voor de huiskat. Op besmette nertsenbedrijven blijft wel een reservoir aanwezig omdat een percentage van de geboren nertsenpups ook Covid-19 bij zich blijken te dragen.

Als er besmette nertsen aanwezig zijn

Er zijn tot nu toe veel meer nertsen besmet door mensen, dan dat er katten door mensen zijn besmet. Als verwilderde zwerfkatten op een besmette nertsenfokkerij rondlopen, eten zij het voer dat op de grond is gevallen van de besmette nertsen. Daardoor raakt 20% van de verwilderde katten zelf besmet. Van de groep verwilderde katten blijkt tot nu toe slechts 5% actief virus bij zich te hebben – in de periode dat de besmette nertsen nog niet geruimd waren

Als de nertsen geruimd zijn

Er wordt ook getest op de geruimde nertsenfokkerijen. Hier is er nog geen enkele zwerfkat positief getest, noch in het bloed (Covid-19 gehad), noch in een besmettelijke fase (virus uitscheidend via de mond of anus). Van de 25 geteste kittens uit zes verschillende nesten is geen enkel kitten positief getest op aanwezig virus. Daarom heeft het Outbreak Management Team Zoönosen op 3 juni geconstateerd (en bevestigd op 20 juli) dat de zwerfkatten geen gevaar vormen voor de volksgezondheid en ook niet voor de huiskat. De mens lijkt op de nertsenfokkerijen de besmettende factor te zijn. Aangezien het hier om verwilderde katten gaat die absoluut niet aaibaar zijn, is de route van besmetting naar de kat niet via de mens maar via de nertsen.

De stand van zaken, ook uit de onderzoeksresultaten, op 20 juli is:

• Er zijn 27 van de 155 nertsenbedrijven met positief geteste nertsen gevonden
• Van de bemonsterde volwassen verwilderde katten op deze besmette bedrijven blijkt:

• • nog geen 20% positief te testen op antilichamen (ten teken dat de katten de COVID-19 infectie hebben doorgemaakt)
  • 5% van de verwilderde katten ten tijde van op het bedrijf aanwezige besmette nertsen positief te testen op PCR (ten teken van een actieve besmetting)
  • geen van de verwilderde katten op geruimde bedrijven positief getest zijn op PCR

• Van de bemonsterde 25 kittens uit 7 verschillende nesten zijn 0 kittens positief bevonden op PCR
• Uit de brief van Prof. dr. J.T. van Dissel over het advies n.a.v. OMT-Z nertsen en SARS-CoV-2 van 3 juni blijkt t.a.v. SARS-CoV-2 dat:

• • Reservoirvorming  niet aannemelijk  lijkt bij de verwilderde katten op de bedrijven
  • De verwilderde katten bij controle niet naar andere nertsenbedrijven blijken te gaan
  • Deskundigen  van mening  zijn dat het virus naar verwachting niet zal persisteren in de kattenpopulatie en er geen risico wordt verwacht richting gedomesticeerde katten
  • Het OMT-Z concludeert dat er op basis van deze gegevens vanuit andere dieren dan de nertsen geen bedreiging plaatsvindt voor de volksgezondheid – vanuit de verwilderde katten is er dus geen risico voor de volksgezondheid
  • Het OMT-Z adviseert om de verwilderde zwerfkattenpopulaties op de besmette bedrijven te voeren of in quarantaine te plaatsen om te voorkomen dat de katten naar andere nertsenbedrijven gaan.

• Vanuit overleg van de Welzijnscommissie dierziekten en het deskundigen overleg dierziekten schrijven de Ministers de Jonge en Schouten in hun brief aan de Kamer van 20 juli:

• • Het OMT-Z geeft aan dat de meest waarschijnlijke bron van de recente besmettingen op de nertsenbedrijven besmette medewerkers op deze bedrijven zijn geweest
  • Het risico van verspreiding vanuit besmette nertsenbedrijven naar andere diersoorten acht het OMT-Z niet veranderd ten opzichte van het eerdere OMT-Z oordeel.

Monstername gebeurt door Stichting Zwerfkatten Nederland. De verwilderde katten op de bedrijven worden dan gelijk gecastreerd en gechipt. Er is altijd behoefte aan vrijwillige inzet van dierenartsen. Wil je ook een bijdrage leveren? Neem dan contact op met Carien Radstake.